"Het is zo jammer" zegt mijn vader. Ik kijk op. Jammer? Dat zou ik anders noemen. Doet dit woord recht aan wat er gebeurt? Ik voel verzet tegen het woord, ik voel me ervan weg bewegen. Ik voel me wegbewegen van mijn vader. In mijn hoofd klinken andere woorden: verschrikkelijk. Niet te bevatten. Geen jammer.
Mijn zusje is ziek en gaat sterven. We praten erover met elkaar. Dat wil zeggen: we zitten bij elkaar en zwijgen. Mijn vader is een stille man, het is makkelijk om met hem te zwijgen. Àls hij iets zegt, let ik goed op. "Het is zo jammer", zegt mijn vader.
In de maanden erna begrijp ik de zin van mijn vader beter. Ik groei er naar toe. Ik voel de diepte en gelaagdheid van het woord ’jammer’, in de manier waarop mijn vader het gebruikt. Ik hoor hoe al het verdriet van de wereld in de zin besloten zit in de manier waarop hij het zegt.
En ik ontdek wat er nìet in zijn woorden zit, waardoor ik er in eerste instantie van weg wilde bewegen. Ik miste in zijn woorden het verzet tegen het feit dat mijn zusje ziek was en ging sterven. Mijn vader had al veel verloren in zijn leven op het moment dat we bij elkaar zaten. Kennelijk besefte hij inmiddels tot in zijn botten dat verzet niet aan de orde was. Het ging gewoon gebeuren. Hij besefte het meer dan ik en leefde ermee. Meer levenservaring. Wijzer.
Af en toe denk ik nog aan deze vier woorden terug en voel hoe ik me ertoe verhoud. Ik merk dat dat elke keer anders is.
reactie van Odilia van Doorn --- 21-Apr-2015 20:58 ---------------------------------------------------------------- Ik heb het twee keer achter elkaar gelezen, er zit zoveel in. Zoveel herkenning zowel in de kant van je vader als die van jou. Verhelderend komt bij me op. Wens jullie veel helderheid en liefde.
reactie van lioba hoogenstraaten --- 28-Apr-2015 11:27 ---------------------------------------------------------------- heel herkenbaar.
vooral mijn frustratie naar vriend toen,wanneer ik hem mis; terwijl dan een goede vriendin zegt: ja ,Jammer he!
terwijl ik graag erkenning wil en graag de schuld, fout(...) bij hem leg.
Och ja, zakken maar weer en voelen ,dat het niet om hem gaat ,maar puur hoe ik ermee ben.
gemis toelaten zonder oordeel..
ik ga er nog steeds graag van weg.....
groet Lioba